Kỹ thuật nuôi cá nàng hai

Cá thác lác cườm (còn gọi là cá nàng hai, cá đao, cá cườm tên khoa học là Notopterus chitala) thường phân bố ở các nước Lào, Campuchia, Việt Nam,…đặc biệt rất thích hợp ở vùng ĐBSCL. Là loại cá có thịt ngon được người tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng. Thời gian qua do bị khai thác quá mức nên nguồn cá thác lác cườm đã trở nên cạn kiệt và trở thành loại cá quý hiếm nằm trong sách đỏ Việt Nam.

Sau đây chúng tôi xin giới thiệu đặc tính và phương pháp nuôi cá thác lác cườm để góp phần chủ động cho bà con trong việc phát triển nghề nuôi cá nàng hai (thác lác cườm) và cũng nhằm phục hồi và nhân giống loại cá này.

Đặc tính: cá nàng hai (thác lác cườm) thường sống ở các vùng kênh, rạch, ao đầm, ruộng trũng tập trung ở vùng tấng giữa và đáy của mực nước. Cá thích sống ở môi trường có nhiều thực vật thủy sinh lớn, độ pH trong nước từ 6,5 -7, nhiệt độ thích hợp từ 26 – 28oC. Nếu sống trong môi trường thích hợp cá có thể sống trên 10 năm và kích thước có thể trên 90 cm. Vào mùa nước lớn cá thường vào ruộng ngập nước để sinh sống, mùa khô cá sẽ bơi ra sông rạch lớn, vực nước sâu.

Hình thái: cá có thân hình dài, dẹp bên, càng về phía bụng càng mỏng, lưng gù, đường bên liên tục. Vây lưng nhỏ nằm lệch về phía sau. Gốc vây hậu môn rất dài nối liền với vây đuôi, vây đuôi trên không chẻ. Mặt lưng của thân, đầu có màu xanh rêu, hai bên hông và bụng màu trắng. Có một hàng chấm đen to tròn có mép trắng chạy dọc theo phía trên gốc vây hậu môn ở phần đuôi.

Cá nàng hai (thác lác cườm) là loài cá ăn tạp, thích ăn thức ăn có nguồn gốc từ động vật như côn trùng, giáp xác, nhuyễn thể, cá con, phiêu sinh vật, rễ thực vật thủy sinh.

Sinh sản: cá có thể sinh sản nhiều đợt trong năm, thời gian sinh sản từ tháng 5-10, mỗi con có thể cho từ 300-1.000 trứng. Nhiệt độ nước rất ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của cá, ở nhiệt độ 28-32oC trứng cá có thể nở sau 4-5 ngày. Cá đạt đến 3 năm tuổi có thể sinh sản, trọng lượng trung bình từ 300-400g, dài 45cm.

Ao nuôi: tốt nhất gần nguồn sông chính để nước ngọt có thể dễ dàng ra vào. Ao nuôi cần được xây chắc chắn, đặt một số giá thể để cá trú, có đặt ống cấp thoát nước và cao hơn đỉnh lũ ít nhất 50cm. Độ sâu nước trong ao từ 1,2-1,5m. Nhiệt độ nước thích hợp từ 26-30oC, pH từ 7-8,5, lượng ô xy hòa tan > 3 mg/lit

Trước khi nuôi bà con cần tát cạn ao, vét hết lớp bùn đáy, diệt tạp, bón vôi với lượng 10-15 kg/100 m2, phơi khô đáy ao khoảng 1 tuần, cho nước vào từ 5-7 ngày mới thả cá giống, nước cần phải qua lưới lọc để ngăn cá tạp và cá dữ.

Giống: nên mua giống cá có nguồn gốc rõ ràng. Khi chọn cá giống cần chọn cá có kích thước đồng đều, không bị sây sát, chọn cá bơi thành nhóm hoặc núp trong giá thể vì đó là cá khỏe.

Thời điểm thả cá: vào lúc sáng sớm hay chiều mát. Trước khi thả bà con nên ngâm bao đựng cá trong ao từ 15-20 phút để tránh cá bị sốc do thay đổi môi trường và nhiệt độ. Thả cá ở nơi có giá thể với mật độ thả từ 5-10 con/m2, có thể thả chung nuôi ghép với cá sặc rằn từ 5-10%.

Thức ăn cho cá: là các loại cá nhỏ được băm hay xay nhỏ trộn với thức ăn công nghiệp và chất kết dính từ 1-2% để tránh thức ăn bị rã. Thức ăn nên vo thành viên đặt vào sàn ăn, đồng thời bà con nên theo dõi để có những điều chỉnh thức ăn cho hợp lý. Cho cá ăn 2 lần/ngày nhưng tập trung vào buổi tối (do cá hoạt động mạnh về ban đêm). Lượng thức ăn hàng ngày bằng 10-15% trọng lượng cá lúc 1-3 tháng sau khi thả và 5-7% từ 3-10 tháng sau khi nuôi.

Chăm sóc: nên có chế độ thay nước hợp lý, lượng nước mỗi lần thay là 1/3. Bà con cũng nên thường xuyên bổ sung vitamin C và premix cho cá. Thỉnh thoảng trộn tỏi vào thức ăn cho cá với lượng 50-100 g/10kg thức ăn liên tục trong 3 ngày.